halve finale 16 april 1975: F.C. TWENTE – IJSSELMEERVOGELS 6-0

In het stadion Adelhorst te Deventer maakte FC Twente vevolgens korte metten met IJsselmeervogels. Nadat de Tukkers in het begin van de wedstrij gelukkig op voorsprong waren gekomen (bal via rug van Jos de Feyter in het doel), konden de roodwitten het voor rust nog aardig bijbenen (2-0). In de tweede helft bleek het krachtsverschil simpelweg te groot. IJsselmeervogels was met ere ten onder gegaan en kon met opgeheven hoofd afscheid nemen van het bekertoernooi. In totaal waren er zo’n 25 bussen naar Deventer afgereisd, terwijl de 8000 kaarten die de Vogels ter beschikking waren gesteld, in een mum van tijd uitverkocht. IJsselmeervogels had op een onvoorstelbare wijze reclame gemaakt voor het amateurvoetbal en de 6-0 nederlaag kon de pret niet drukken.

De kranten daags voor de wedstrijd……..

Amersfoortse Courant

Terwijl FC Twente gistermiddag waarschijnlijk serieus aan het trainen was voor het bekerduel van morgen tegen IJsselmeervogels, was het voor de amateurs uit Spakenburg nog hard werken voor het dagelijks brood geblazen. Op de foto rechterspits Jaan de Graaf (links) en ausputzer Bram de Graaf bezig in de Vishandel.

SPAKENBURG – De bussen met supporters, die IJsselmeervogels morgen in Deventer zullen aanmoedigen, zijn er in totaal 25, te weten: elf van de supportersvereniging, zeven van café’s, twee van bedrijven, en verder komen er uit Hilversum, georganiseerd door een reisbureau, nog vier bussen en uit Nijkerk een bus. De laatste heeft IJsselmeervogels lid Klaas Koelewijn, die in Nijkerk woont, georganiseerd.

Om zes uur wordt er bij Hype Park (Spuiplein) afgemarcheerd. Alle bussen rijden achter elkaar en vormen de ‘Vogels-karavaan’.

Bij eventuele winst gaan in ieder geval de café’s in Spakenburg de hele nacht open. De elf supportersbussen reizen na afloop meteen rechtstreeks naar huis (lees kantine IJsselmeervogels). Vanwege het late uur zal er onderweg geen restaurant meer open zijn.

Een groot aantal leden van dorpsgenoot Spakenburg zal in Deventer IJsselmeervogels eveneens komen aanmoedigen. Op historische momenten wordt de onderlinge rivaliteit vegeten. Men beschouwt de halve final van het KNVB-bekertournooi gewoon als een ‘interland’ tussen Holland (IJsselmeervogels) en Twente.

Gooi- en Eemlander

SPAKENBURG – Ruim en maand geleden beleefde de Nederlandse voetbalwereld de vierde sensatie van de jaren zeventig. De eliminatie van aankomend topclub AZ’67 in het bekertoernooi door IJsselmeervogels hoort beslist thuis in het kleine rijtje unieke prestaties, die het veroveren van de Europacup door Feyenoord in 1970 en vervolgens de EC-trilogie van Ajax en het wereldzilver van Oranje vermeldt. De verrichtingen van de Spakenburgers baren ook in het buitenland opzien. Zelfs in Engeland, waar men in de Cup-toernooien toch wel wat gewend is, vragen voetballiefhebbers belangstellend naar wetenswaardigheden van de ‘rooien’. Drie weken geleden schudden enkele Britse collega-journalisten ongelovig hun hoofd toen we de successenreeks van IJsselmeervogels verhaalden. Een amateurploeg in een halve bekereindstrijd hadden zelfs zij nog nooit meegemaakt. Ruim een maand geleden ook voorspelden alle deskundigen het einde van het Spakenburgse bekeravontuur. Nu zijn die geluiden opnieuw te horen, al kan men dit keer toch wat meer reserve in de prognoses beluisteren.

Twente wil niets aan toeval overlaten
ENSCHEDE – FC Twente wil niets aan het toeval overlaten. In tegenstelling tot SC Amersfoort, FC Groningen en AZ’67 heeft de trainer van de Enschedese formatie, Spitz Kohn, wel de moeite genomen veel inlichtingen over de Spakenburgse cupfighter in te winnen. De Luxemburgse oefenmeester ging grondig te werk. Samen met manager Guy Defaix en speler Eddy Achterberg bezocht hij zelfs de competitiewedstrijd van afgelopen zaterdag, die tegen het Oud Beijerlandse SHO.
IJsselmeervogels wordt bestreden zoals elke club in de halve bekerfinale zou worden. Was er bij de drie eerder genoemde clubs van duidelijke onderschatting sprake – de 2-0 achterstand van AZ op eigen terrein is er een typerend voorbeeld van – Kohn prent zijn spelers in dat de prestaties van Pierre Stevenaarts équipe niet zomaar uit de lucht zijn komen vallen. “Van toeval is natuurlijk geen sprake meer als IJsselmeervogels erin slaagt zo ver te komen. Ik ben in ieder geval gewaarschuwd. Het is afwachten of de spelers dat ook zijn. Ik denk van wel want ze willen in ieder geval de eindstrijd halen. Lukt dat neit dan kunnen de spelers alleen de schuld bij zichzelf zoeken, al heeft dit bekertoernooi bewezen dat sensaties nog steeds tot de mogelijkheden behoren. Door die verrassingen wordt het toernooi uiteraard wel steeds aantrekkelijker voor het publiek”.

In sommige kringen van het betaalde voetbal ziet men de opzienbarende verrichtingen van IJsselmeervogels met lede ogen aan. Willem van Hanegem en Frans Derks hebben in publikaties al laten merken dat zij de door IJsselmeervogels veroorzaakte afgang van het betaalde voetbal te groot vinden. De verwikkelingen rond het toeschouwersaantal bij AZ’67-IJsselmeervogels – de Spakenburgse club zette grote vraagtekens bij het door AZ opgegeven bezoekersaantal van 13.967 – hebben verschillende mensen de gedachte doen opkomen dat er een vos in het kippenhok was gehaald. Het verfrissende resultaat van IJsselmeervogels in de bekerstrijd vormde door enkele betaalde instanties op die manier een steeds vervelender incident.

Animo
Stevenaarts team had het halve finaleduel met Twente het liefst in de Rotterdamse Kuip afgewerkt. En vanwege de entourage en vanwege het grote aantal toeschouwers dat men verwachtte. Vogels-voorzitter Jaap Koelewijn stelde zich zelfs garant voor 40.000 toeschouwers in het Feyenoord-stadion. De animo voor het voetbal in de omgeving van de Maasstad, alsmede het grote aantal enthousiastelingen uit de amateurwereld in die regio – Zwart Wit’28, SHO, Heerjansdam, RVVH, NSVV, Excelsior M., CSVD, Spijkenisse en De Zwerver spelen net als IJsselmeervogels in de hoogste klasse van het zaterdagvoetbal – rechtvaardigde Koelewijns verwachting. Twente deelde het enthousiasme van IJsselmeervogels niet en vond bovendien dat men de aanhang van de eigen formatie niet aan mocht doen om een lange reis naar Rotterdam te moeten laten maken. Een weinig zakelijke benadering, die je van een profclub uit de eredivisie niet zou verwachten.

De kaartverkoop in Spakenburg, Enschede en Deventer stelde de manager van Twente, Guy Defais, duidelijk in het ongelijk. Binnen de kortste keren was er geen plaats meer voor het morgen te spelen bekerduel te krijgen. De belangstelling in de Overijsselse hoofdstad voor deze ontmoeting was zelfs groter dan voor het Europacuptreffen tussen Twente en het Italiaanse Juventus dat door Twente met 3-1 werd gewonnen !

Achtergrond
Go ahead Eagles-manager Peter Stefan deelde voor de (regionale) radio zelfs mee dat het waarschijnlijk noodzakelijk zou zijn om noodtribunes in Deventer te bouwen. De reden dat Twente niet naar Rotterdam wilde gaan – zal men ook, als de eindstrijd is bereikt, bij de KNVB protesteren tegen het feit dat de finale in de Maasstad wordt gespeeld? – heeft waarschijnlijk een geheel andere achtergrond. Wanneer IJsselmeervogels voor een 40.000 man in de Kuip had gespeeld kon de Spakenburgse vereniging als underdog rekenen op ruim 30.000 aanhangers. En die ’tegenstand’ zou voor Twente wel eens een moeilijke hindernis kunnen zijn……

De Amersfoortse Courant daags na de wedstrijd……..

“Ze hebben wraak genomen voor het hele betaalde voetbal”

DEVENTER – Ook na de 6-0 nederlaag tegen FC Twente mag IJsselmeervogels z’n naam rustig in IJsselmeerleeuwen laten veranderen. Want met dezelfde moed en vechtlust waarmee eerder betaalde clubs als SC Amersfoort, FC Groningen en AZ’67 uit het bekertoernooi waren gewipt werd in het Deventer Adelaarshorst FC Twente bestreden. Alleen was die durf, was dat enthousiasme dit keer niet genoeg. Het kwaliteitsverschil met de Enschedeërs viel niet te overbruggen. Twente speelde geconcentreerd, voluit, ook in de defensie die toch zelden onder druk werd gezet. Zelfs Epi Drost nam dit keer geen enkel risico. “Twente speelde op competitieniveau” concludeerde IJsselmeervogels-keeper Jos de Feyter na afloop bewonderend.

En zijn trainer Stevenaart: “Ik ben allang blij, dat het geen afgang is geworden. Dit is een normale nederlaag. Een afgang was het pas geworden als Twente over de tien goals heen was gekomen. Ach, ik heb natuurlijk wel weer op wat geluk gehoopt, maar tegen deze tegenstander zat dat er gewoon niet in. Twente pompte er tegen ons vanaf de eerste minuut voluit tegenaan. AZ’67 deed dat een paar weken terug alleen de tweede helft. Twente heeft naar mijn idee ook een beetje wraak willen nemen voor het hele betaalde voetbal, waar het, na die successen van ons, de laatste weken nogal venijnig tekeer is gegaan”.

Stevenaart en zijn spelers konden na afloop van de halve bekerfinale duidelijk alleen maar diep respect opbrengen voor de overwinnaar. Wat dat betreft sloten ze zich unaniem aan bij de woorden van de voorzitter van de sectie zaterdagamateurvoetbal, Fokke Remmers: “FC Twente heeft ons laten zien hoe er ook betaald voetbal gespeeld kan en moet worden”. Geen teleurstelling, geen kater dus na afloop bij de Vogels van het IJsselmeer. Supporters en spelers zongen alsof er een overwinning was behaald. En in wezen was dat zo: “IJsselmeervogels leverde ook tegen Twente op zo respectabele wijze tegenstand dat de club uit Spakenburg voor de vereniging en voor het zaterdagamateurvoetbal in het algemeen opnieuw bijzonder veel goodwill gekweekt heeft. De luid bejubelde ereronde van de verliezers na afloop was dan ook ruimschoots verdiend.
Tegen de entourage van een finale om de Europa Cup – veel sfeer, veel muziek, toeschouwers tot op de daken van de tribunes, op het scorebord en in de lichtmasten – kwam er van het voornemen van IJsselmeervogels om de moeilijke beginfase goed door te komen weinig terecht. Al in de derde minuut lag de bal achter De Feyter, die overigens totaal geen last bleek te hebben van ’n oogblessure, die hij ’s ochtends bij een spelletje met zijn zoon had opgelopen en die zijn meespelen even onzeker maakte.

“Dan ga je bijten”
Frans Thijssen kreeg buiten het strafschopgebied de bal te pakken en loste een schot dat keihard op de paal belandde. De bal ketste via het hoofd van de vallende IJsselmeervogels-keeper echter in de touwen 1-0. Libero Bram de Graaf die als gevolg van eeen schorsing drie weken niet gespeeld had en daardoor niet zo kon domineren als in Alkmaar: “Die eerste goal viel te gauw. Gebeurt dat niet dan ga je bijten, dan knok je je door de eerste ploblemen heen. Dan weet je na een paar minuten ook wat er op je afkomt, maar daar kregen we nu geen kans voor”.

Dat IJsselmeervogels al zo snel door de knieën moest was enerzijds het gevolg van de juiste taktiek die Spitz Kohn, de trainer van FC Twente, voor zijn ploeg had uitgestippeld, en anderzijds van het feit dat de amateurs uit Spakenburg daar totaal geen antwoord op wisten te vinden. Misschien hadden ze verwacht dat Twente net als AZ, met drie statische spelers zou opereren. Maar dan kwamen ze bedrogen uit. Linkerspits Johan Zuidema, rechterspits Jaap Bos en de middenvelders Theo Palplatz, Frans Thijssen en Kick van der Vall wervelden voortdurend door elkaar heen en vooral de beide Spakenburgse backs, Harry Koelewijn en Evert de Graaf, wisten daardoor niet wie ze aan moesten vallen. Ze kregen wat dat betreft ook weinig steun van hun middenveld dat in de aanvangsfase een gedesorganiseerde indruk maakte.

Trainer Pierre Stevenaart: “Ik had net als in Alkmaar mijn backs opdracht gegeven mandekking toe te passen. Maar ze wisten nu echt niet meer wie ze moesten pakken”. Door het geweifel van de vleugelverdedigers en middenvelders en de vaak verkeerde beslissingen die daaruit voortvloeiden liepen er voortdurend Twentespelersvrij, spelers, die behalve met snel uitgevoerde aanvallen over de vleugels en met precieze een-twee combinaties ook gevaarlijk werden met schoten uit de tweede lijn doordat het wat beduusde IJsselmeervogels te dicht op het doel van De Feyter verdedigde.

De treffer van Thijssen na drie minuten kwam uit zo’n schot van ver. Twente hield ook daarna het tempo hoog maar de Spakenburgers, aangemoedigd door zo’n kleine tienduizend supporters onder de 22.000 toeschouwers, bleven soms wat fortuinlijk, voorlopig overeind. Kwam zelfs aan hun gevreesde counters toe. Maar tegen de uitermate attente Twente-defensie werden de mannen van Stevenaart daarmee toch nauwelijks gevaarlijk. Twee kansen kregen ze niettemin: in de 11e minuut toen Gross de bal liet vallen na een corner van Vedder, maar Burgman en Jaan de Graaf daar net geen profijt van konden trekken en tien minuten later toen Jaan de Graaf, al een keer ten onrechte teruggefloten wegens buitenspel, uitbrak maar in goede schietpositie de kracht miste om keihard uit te halen.

Opnieuw een goal voor Twente

Consequent gedekt
Aan de andere kant kreeg ook Twente tegen de wat chaotisch voetballende IJsselmeervogels-defensie z’n kansen. Toch duurde het, mede door goed keeperswerk van De Feyter, tot de 38e minuut voor de score naar 2-0 getild kon worden. Jeuring die door de amateur-international Aalt Kok wel consequent gedekt werd en in het stuk dan ook prompt niet voorkwam, zette met Van der Vall een een-twee op die door laatste werd afgerond.

Twee-nul bij rust, en die schade viel IJsselmeervogels na een drie kwartier durende afmattingsslag duidelijk mee. Na de pauze leken de Spaeknburgers serieus wat terug te willen doen. Maar met twee spitsen en ’n matig aansluitend middenveld konden ze tegen een bijna permanente numerieke meerderheid van FC Twente in de buurt van het doel van Gross weinig beginnen. Temeer daar Jan Vedder één van de grote mannen van Alkmaar, op het middenveld geen beslissende rol kon spelen. Na 8 minuten in de tweede helft waren alle Vogels-illusies definitief voorbij toen Thijssen weer ongedekt, eerder bij een dieptepass was dan De Feyter 3-0. Na wat goede reddingen van de IJsselmeervogels-keeper moest hij vier minuten later capituleren voor een prachtige solo-actie van Zuidema (4-0) en teon kort daarop zijn verdediging weer te dicht naar hem toekroop zonder de tegenstander aan te vallen werd dat door Zuidema met een ferm schot van buiten de 16 meter lijn afgestraft 5-0. IJsselmeervogels leek de eer nog te kunnen redden maar Burgman kopte uit een vrije trap van Vedder rakelings over. Een treffer viel er nog wel aan de andere kant. Pahlplatz was er met een afstandschot verantwoordelijk voor dat de eindstand op 6-0 werd bepaald.

“Geen beginnen aan”
Nogmaals: een eervol resultaat voor IJsselmeervogels want tegen een FC Twente in deze vorm zou ook menig eerste divisie-club met een dergelijke nederlaag geconfronteerd zijn. En trainer Stevenaart kon zich er dan ook niet druk over maken dat met name in de verdediging zijn taktische opdrachten niet helemaal uitgevoerd waren. “Er was voor de jonges tegen dit Twente geen beginnen aan”, zei hij. En Aalt Kok voegde er aan toe: “Als we inderdaad over de hele linie consequente mandekking toegepast hadden dan waren we binnen een half uur uitgespeeld geweest”.
Twente-trainer Kohn: “Het liep bij ons helemaal zoals afgesproken was. Wij zouden de wedstrijd gaan maken en dat is dankzij het goed uitvoeren van de taktiek uitstekend gelukt. Bovendien heeft het me goed gedaan dat mijn ploeg deze tegenstander geen moment onderschat heeft. Want zo’n elftal kan in een dergelijke wedstrijd toch boven z’n normale krachten uitgroeien. Dat is niet gebeurd doordat we IJsselmeervogels niet de kans gaven om in de eerste 35 minuten z’n slag te slaan zoals in vorige bekerwedstrijden het geval is geweest, want dan wordt het voor een tegenstander van deze amateurploeg, waarvoor ik m’n pet diep afneem, erg moeilijk om terug te komen”.

Jos de Feyter: “Het was mijn leukste duel”
Ja Jos, daar sta je dan. Zes langs je oren, zoiets heb je nog nooit meegemaakt. IJsselmeervogels ligt uit de bekerstrijd, is kansloos voor de titel. Wat zegt Jos de Feyter? “Het was een bijzondere gebeurtenis, die je niet licht vergeet. We moeten proberen die tweede plaats vast te houden, zodat we eventueel opnieuw een kans maken mee te mogen doen in de KNVB-bekerstrijd. Daarom moet er zaterdag van Huizen worden gewonnen”.
Kijk, dat bedoelen we nou met Spakenburgse eenvoud, nuchterheid. Je ampele minuten na een dergelijke emotionele ontmoeting al weer zo reëel kunnen richten op de competitie. Dat is tocht iets. En weet je Jos, welhaast ontroerend was het moment, waarop jij na het vierde of vijfde doelpunt vriendelijk terugknikte naar een supporter ergens hoof op de tribune achter jou, toen die goede man jou moed wilde inspreken of beter: toeschreeuwen. Dat is toch alleen weggelegd voor menselijke amateurs.